Sigmoidoskopia - ocena endoskopowa odbytnicy i części lewostronnej okrężnicy

+48 22 561 57 78

Jeśli na podstawie przeprowadzonych badań lekarskich istnieje podejrzenie choroby w obrębie jelita grubego, to stanowi to wskazanie do wykonania kolonoskopii. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach, ustalonych przez lekarza wykonywana jest sigmoidoskopia. Zdarzają się sytuacje, w których pacjent kierowany na kolonoskopię prosi na własną odpowiedzialność o wykonanie jedynie sigmoidoskopii ze względu na krótszy czas trwania i większe bezpieczeństwo.

Należy jednak pamiętać, że wartość diagnostyczna sigmoidoskopii w porównaniu z kolonoskopią jest bardzo ograniczona - badanie to bowiem nie pozwala na ocenę całego jelita grubego. Rak lub polipy mogą znajdować się w części jelita grubego, która nie zostanie oceniona w trakcie sigmoidoskopii.

Sigmoidoskopia to ocena endoskopowa odbytnicy i części lewostronnej okrężnicy, maksymalnie do zagięcia śledzionowego. Badanie ma na celu ocenę morfologiczną powierzchni błony śluzowej jelita grubego. Dzięki niemu możliwe jest zdiagnozowanie zmian takich jak polipy, owrzodzenia, guzki i deformacje, które znajdują się w odbytnicy, esicy oraz w części zastępczej.

Innym badaniem w pewnym stopniu zastępującym kolonoskopię jest tomografia komputerowa. Badanie to nie pozwala na precyzyjną i dokładną ocenę jelita grubego, na pobranie materiału do badania histopatologicznego, nie pozwala też na wykonanie zabiegów endoskopowych.

• W trakcie badania pacjent leży zazwyczaj na lewym boku i czasem na plecach - pozycja może być zmieniana w celu lepszego uwidocznienia jelita. Badanie polega na wprowadzeniu przez odbyt giętkiego endoskopu, a następnie oglądaniu poszczególnych odcinków jelita grubego. Aby uzyskać dobrą widoczność, do jelita pompowane jest powietrze powodujące jego rozciągnięcie, co może wywoływać uczucie rozpierania, wzdęcia, a nawet ból. Może też wystąpić ból wywołany uciskiem aparatu na ścianę jelita i jego rozciąganiem - należy o tym informować lekarza badającego. W trakcie badania nie należy wstrzymywać się przed oddawaniem gazów. Utrzymywanie się bólu pomimo czynności zmierzających do jego ustąpienia może być wskazaniem do przerwania badania. Może być ono wówczas powtórzone w znieczuleniu ogólnym, po ponownym przygotowaniu, w późniejszym terminie.
• Jeżeli w trakcie Sigmoidoskopii lekarz zauważa nieprawidłowość, często pobiera wycinki za pomocą specjalnych kleszczyków. Pobranie jest niebolesne.
• Przeprowadzenie dodatkowych procedur takich jak usunięcie polipów, pobranie wycinków, badanie histopatologiczne polipów/wycinków mogą wiązać się z dodatkowymi kosztami. Szczegółowych informacji na ten temat udzielą Państwu pracownicy rejestracji.
• Możliwe jest wykonanie badania w znieczuleniu ogólnym (tzw. narkozie) (czytaj więcej ) po wcześniejszej konsultacji anestezjologicznej (czytaj więcej ). Takie badanie można umówić bezpośrednio w placówce.

Nie ma w pełni uznanych metod przygotowania do sigmoidoskopii, Dobrą ocenę jelita w pełnym zakresie, tj. do zagięcia śledzionowego (jeśli technicznie jest to możliwe) zapewnia jedynie takie przygotowanie jak do pełnej kolonoskopii. Jeśli pacjent chce uniknąć takiego przygotowania, musi liczyć się z tym, że przygotowanie miejscowe za pomocą wlewek doodbytniczych zazwyczaj jest zadawalające przy ocenie odbytnicy i części esicy, czyli ok. 30-40 cm, stopień przygotowania pozostałej lewej części okrężnicy jest różny, może być niewystarczający i zależy od indywidualnych cech organizmu.

• Pacjenci chorujący na choroby przewlekłe wymagające stałego regularnego przyjmowania leków (np. choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, astma, POCHP, padaczka oraz inne choroby neurologiczne i psychiatryczne) w dniu badania powinni zażyć poranną dawkę leku i popić niewielką ilością (1/2 szklanki) wody.
• Doustne leki przeciwcukrzycowe - pominąć dawkę wieczorną w dniu poprzedzającym oraz dawkę poranną w dniu badania. Pacjenci chorujący na cukrzycę leczoną insuliną powinny skonsultować z lekarzem sposób przygotowania do badania.
• Leki przeciwkrzepliwe (Acenokumarol, Sintrom, Warfin) – odstawić 5 dni przed planowanym badaniem - koniecznie uzgodnić to z lekarzem kierującym na badanie, zapytać o leczenie zastępcze!
• Nowe leki przeciwkrzepliwe (Xarelto, Pradaxa, Eliquis) – odstawić 24 godziny przed planowanym badaniem - koniecznie uzgodnić to z lekarzem, nie potrzeba leczenia zastępczego. Uwaga – w przypadku niewydolności nerek może istnieć konieczność odstawienia leku Pradaxa wcześniej (w zależności od wartości klirensu kreatyniny GFR).
• Preparaty aspiryny (np. Acard, Polocard, Acesan, Bestpirin) nie wymagają odstawiania.
• Pozostałe leki przeciwpłytkowe (np. Areplex, Plavix, Clopidix, Agregex, Zyllt, Pegorel, Aclotin, Ticlo) – wskazane jest odstawienie 5 dni przed planowanym badaniem, jeśli nie ma przeciwwskazań – konieczne ustalenie z lekarzem kierującym na badanie.
• Preparaty żelaza – odstawić koniecznie 7 dni przed planowanym badaniem.
• Wszelkie stosowane suplementy diety należy odstawić 5 dni przed badaniem.
• W czasie przygotowania do badania pacjenci z cukrzycą lub nadciśnieniem tętniczym obowiązani są do zwiększonej kontroli glikemii i ciśnienia tętniczego.

Sigmoidoskopia jest badaniem bezpiecznym w rękach doświadczonego endoskopisty, komplikacje są rzadkie, jednak ze względu na inwazyjny charakter badania mogą wystąpić. Ryzyko zwiększa się u osób starszych, u pacjentów z zaawansowanymi zmianami zapalnymi w jelicie, uchyłkami jelita, chorobą nowotworową jelita, po operacjach na jamie brzusznej (zwłaszcza ginekologicznych) oraz u osób, u których wykonuje się jednoczasowo zabiegi endoskopowe w jelicie grubym, np. polipektomię.

Najczęstsze i najgroźniejsze powikłania to: krwawienie (np. po usunięciu polipa) – zazwyczaj nie wymaga leczenia operacyjnego i przedziurawienie (perforacja) jelita - wymaga na ogół leczenia operacyjnego. Inne powikłania (np. zakażenie, nieprawidłowa reakcja na stosowane leki, powikłania sercowo – naczyniowe, np. zaburzenia rytmu serca, zawał serca, zgon) zdarzają się niezwykle rzadko.

• Czas trwania badania jest indywidualny i wynosi zazwyczaj około 15 minut.
• Po badaniu mogą być odczuwalne wzdęcie i – u niektórych pacjentów – ból. Dolegliwości te mijają zazwyczaj po oddaniu gazów.
• Po badaniu i ustąpieniu ewentualnych dolegliwości można zjeść posiłek i powrócić do normalnej aktywności życiowej.
• Prosimy o pozostanie w pracowni endoskopowej ok. 20 minut po badaniu.
• Po znieczuleniu ogólnym pacjent pozostaje pod obserwacją w czasie ustalonym przez lekarza anestezjologa; istnieje konieczność zapewnienia opieki osoby dorosłej na okres powrotu do domu.

Na stopień przygotowania jelita do badania macie Państwo istotny wpływ – dlatego prosimy o wnikliwe zapoznanie się z w/w informacjami i o dokładne zastosowanie się do zaleceń

Świadoma zgoda Pacjenta na badanie sigmoidoskopii (pdf)

Prosimy o przyjście 30 min przed badaniem i zabranie ze sobą dokumentu tożsamości oraz wyników wykonywanych wcześniej endoskopii wraz z histopatologią pobranych wycinków.

W przypadku rezygnacji z badania prosimy o kontakt telefoniczny czy e-mailowy, najlepiej nie później niż 3 dni przed zaplanowanym terminem,
umożliwiając tym samym zwolnione miejsce innemu Pacjentowi.